Avrasya Ekonomik Konseyi’nin Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in ev sahipliğinde yaptığı toplantıda, iki lider hem Aliyev hem de Paşinyan’ın sözleriyle “toprak bütünlüğünün karşılıklı olarak tanınması” temelinde ilişkileri normalleştirmeye hazır olduklarını teyit ettiler.
Putin, iki eski Sovyet cumhuriyetinin “ulaşım iletişimi de dahil olmak üzere” bir anlaşmaya varmış gibi görünmesinden “çok memnun” olduğunu söyledi. Bu, Azerbaycan’ın Ermenistan ile Türkiye arasında bulunan Nahçıvan topraklarına erişimine bir gönderme gibi görünüyordu.
Paşinyan, iki ülkenin karşılıklı tanıma temelinde “ilişkilerimizi düzenlemede iyi ilerleme kaydettiğini” kabul etti, ancak Aliyev’in “Zangerzur koridoru” ifadesini kullanmasına, bunun Ermenistan topraklarında bir hak iddiası olarak değerlendirilebileceğini söyleyerek itiraz etti.
Kasım 2020 Dağlık Karabağ ateşkesi, “Rus barış güçlerinin kontrolü altında olması gereken ancak ne yazık ki Azerbaycan tarafından yasadışı bir şekilde ablukaya alınan Laçin adlı tek bir koridordan bahsediyor” dedi ve ekledi, “Ancak, Ermenistan’ın hazır olduğunu teyit etmek istiyorum. Ermenistan topraklarından geçen tüm ulaşım ve ekonomik bağlantıların ve yolların engelini kaldırmak.”
Aliyev, “‘koridor’ kelimesi birinin topraklarına tecavüz değildir” diye yanıtladı ve onun ifadesini Azerbaycan’ın sahip olmadığı toprak özlemleri olarak yorumlamak için “çok çaba sarf etmek veya çok zengin bir hayal gücüne sahip olmak” gerektiğini vurguladı. Ermenistan’ın “Karabağ’ı resmen Azerbaycan’ın bir parçası olarak tanıması”nın barış anlaşmasına varılması için büyük bir fırsat olduğunu da sözlerine ekledi.
Dağlık Karabağ, Sovyet Azerbaycan içinde özerk bir bölgeydi, ancak etnik Ermeni çoğunluklu bir nüfusa sahipti. Bakü’nün SSCB’den bağımsızlığını ilan etmesinden önce bile Azerbaycan’dan ayrıldı ve 1994’teki bir ateşkesle dondurulmadan önce binlerce kişinin hayatına mal olan bir etnik çatışmayı tetikledi.
2020’deki en son alevlenme, Azerbaycan birliklerinin Karabağ ile Ermenistan arasındaki ana yolu uygun şekilde kesmek için ilerlemesiyle sonuçlandı. Rusya, çoğunlukla o zamandan beri devam eden bir ateşkese aracılık etmek için devreye girdi.
Paşinyan, Moskova toplantısı öncesinde Ermenistan’ın Karabağ’dan vazgeçmeye istekli olduğunun sinyalini verdi, ancak orada kalan etnik Ermeniler için uluslararası garantiler arayacağını söyledi. Ayrıca Erivean’ın Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü’nden (CSTO) ayrılmayı düşünebileceğini söyleyerek, Rusya liderliğindeki askeri bloğun Ermenistan’ı korumada başarısız olduğunu öne sürdü. Paşinyan, o dönemde ABD Temsilciler Meclisi sözcüsü olan Nancy Pelosi’nin Eylül 2022’de Erivan’a yaptığı ziyaretten bu yana bu çizgide ilerliyor.
Source : https://ifpnews.com/armenia-azerbaijan-end-territorial-dispute/